14 نوامبر روز جهانی پرسنل و پرستاران اتاق عمل
14 نوامبر روز جهانی پرسنل اتاق عمل است که در سال 1979 توسط انجمن تکنولوژیست های جراحی آمریکا به ثبت رسید و اکنون از 8 تا 14 نوامبر به مدت یک هفته جشن آن برگزار میشود. آشنا کردن جامعه با پرسنل اتاق عمل و تجلیل و تقدیر از این عزیزان پرتلاش سلامت از اهداف این بزرگداشت است. بخشی از کار تیم جراحی در اتاق عمل برعهده پرسنل اتاق عمل است و فعالیت های این افراد تسهیل کننده و تسریع کننده کار جراحان است. به بهانه روز جهانی پرسنل اتاق عمل این بخش از گوناگون نمناک را به این عزیزان در بخش سلامت اختصاص داده ایم تا این قشر بهتر دیده و شناخته شوند.
تاریخچه رشته اتاق عمل
در نبرد جنگ جهانی اول و دوم نیاز به تکنسین اتاق عمل بیش از گذشته احساس شد. در این زمان از پزشکان به عنوان کمک اول جراح در اتاق عمل استفاده می شد. در کشتی های جنگی نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا از پزشک یاران نیز به عنوان دستیار جراح استفاده می شد اما کارشناسان اجازه حضور در این کشتی ها به عنوان دستیار جراح را نداشتند. این چنین بود که نیاز به پیدایش حرفه ای جدید در ارتش آمریکا بنام تکنولوژیست اتاق عمل احساس شد و این رشته ایجاد گردید.
در سال 1901 فردی به نام مارتا لوسی از بوستون وظایف کارشناسان اتاق عمل را توصیف نمود.
سال های 1366 تا 1380رشته اتاق عمل در ایران در مقطع کاردانی و از سال 1387 این رشته درمقطع کارشناسی پیوسته و ناپیوسته در دانشکده های مختلف سطح کشور راه اندازی شده است.
وظایف تکنسین اتاق عمل
وظایف و کارهایی که تکنسین اتاق عمل باید انجام دهد
تکنسین اتاق عمل در کنار یک گروه پزشکی – شامل جراحان، پرستاران و متخصصان بیهوشی – کار می کند. معمولا تکنسین های اتاق عمل به عنوان سیرکولر(فرد غیر استریل می باشد و احتیاجات ضروری را در حین جراحی فراهم می کند و حق نزدیکی به بیمار را ندارد) و اسکراب (فرد استریل می باشد که در یک محیط یک متری در کنار جراح و با همراهی جراح عمل را انجام می دهند) در اتاق عمل فعالیت می کنند.تکنسین های اتاق عمل کمک های لازم را در اتاق عمل به جراحان کرده و دستیار جراحان در هنگام عمل جراحی محسوب می شوند که وظایف زیر را بر عهده دارند:
تکنسین اتاق عمل، اتاق عمل را برای جراحی آماده می کند و نور کافی، سیستم برق رسانی، درجه حرارت، رطوبت، پاکیزگی، ایمنی و… اتاق عمل را بررسی و کنترل می کند.
تکنسین اتاق عمل باید از درستی دستگاه ها و تجهیزات لازم برای جراحی مطمئن شود.
استریل کردن تجهیزات و لوازم و اطمینان یافتن از وجود لوازم و ابزار لازم برای جراحی از وظایف تکنسین اتاق عمل است.
رشته اتاق عمل
تکنسین اتاق عمل قبل از جراحی پرونده بیمار را بررسی کرده تا مدارک پزشکی مانند اجازه عمل و آمادگیهای عمل، داروهای قبل از عمل، عدم داشتن وسایل مصنوعی و زیور آلات و… کامل باشد تا مشکلی برای بیمار پیش نیاید.
دادن آموزش ها و اطلاعات لازم به بیمار، شستن و ضدعفونی کردن محل های برش روی بدن بیمار و در کل آماده کردن بیماران برای جراحی از وظایف تکنسین اتاق عمل است.
از دیگر وظایف تکنسین اتاق عمل کمک کردن به پزشکان و پرستاران قبل و در حین جراحی می باشد.
مراقبت از نمونه های آزمایشگاهی برخی از جراحی ها و فرستادن آنها به آزمایشگاه نیز بر عهده تکنسین اتاق عمل است.
تکنسین اتاق عمل در استریل و پانسمان کردن نهایی بیمار کمک می کند.
تکنسین اتاق عمل انتقال بیماران به اتاق ریکاوری پس از عمل را بر عهده دارد.
مرتب و استریل کردن اتاق های عمل پس از جراحی از دیگر وظایف تکنسین اتاق عمل است.
تهیه گزارش از فرآیند جراحی نیز بر عهده تکنسین اتاق عمل است.
تحصیلات لازم و نحوه ورود به گروه تکنسین های اتاق عمل
فارغ التحصیلان رشته اتاق عمل می توانند وارد این شغل شوند. افرادی که با شناخت و علاقه وارد این شغل می شوند در صورت تلاش و پشتکار می توانند به موقعیت های شغلی بهتری مانند سرپرستار اتاق عمل، مدیر اتاق عمل و … برسند.
برنامه تربیت تکنسین اتاق عمل به دو صورت است. دانش آموختگان رشته ی کارشناسی پرستاری می توانند آموزش لازم را برای ورود به اتاق عمل با گذراندن یک دوره ی 1 ساله تا 2 ساله ببینند. در حالت دوم افراد در مقطع کاردانی آموزش های عمومی اتاق عمل را می گذرانند و به عنوان فرد سیرکولر و اسکراب در اتاق عمل فعالیت می کنند.
تکنولوژیست اتاق عمل باید در سه سطح آموزش ببیند. فرد در سطح اول برای عمل های عمومی آماده می شود. در سطح دوم برای ایفای نقش در عمل های تخصصی و فوق تخصصی و در سطح سوم فرد فرد توانایی لازم را برای حوزه ی مدیریتی کسب می کند.
تکنسین اتاق عمل مرتبا در کنار جراح است و از او چیزهای زیادی از او یاد می گیرد و به مرور توانایی های زیادی را کسب می کند. تکنسین اتاق عمل باید فردی صبور، دقیق و با توان بدنی مناسب باشد و توانایی تصمیم گیری درست و سریع در شرایط بحرانی را داشته باشد.
