ورزش و دیابت
فعالیت بدنی در تمام انواع دیابت و مراحل مختلف بیماری با رعایت تغذیه صحیح در حفظ وزن طبیعی ، بهبود جریان خون در اندام ها، کاهش چربی ها و قند و بهبود فشار خون اهمیت بسزایی دارد.
انجام فعالیت بدنی در سوخت ذخایر سلولی و ساخت مجدد آن ها نقش مهمی دارد. در ضمن غلظت انسولین پلاسما را کاهش و حساسیت به انسولین را افزایش می دهد و حتی بعد از یک جلسه فعالیت بدنی و ورزش ، برداشت گلوکز توسط عضله ی اسکلتی تا چند ساعت ادامه می یابد.در ورزش های منظم و دراز مدت ،حساسیت سلول ها به انسولین افزایش یافته و جذب گلوکز به داخل سلول برای 24 تا 48 ساعت افزایش می یابد .
این امر در بهبود وضعیت دیابت به خصوص دیابت غیر وابسته به انسولین بسیار با اهمیت است.برای شروع ورزش باید ابتدا با پزشکتان مشورت نمایید چنانچه دچار برخی عوارض دیابت شده اید برخی فعالیت های ورزشی برای شما ممنوع میباشد.پزشک در صورت نیاز برای شما قبل از شروع ورزش چکاپ معاینات قلبی ،کلیوی و معاینه ته چشم درخواست می کند.
ورزش هایی که به مبتلایان دیابت بیشتر توصیه می شود
برای افراد دیابتی ورزش های هوازی از قبیل پیاده روی ، ورزش های گروهی مثل تنیس روی میز ،والیبال ،بسکتبال-شنا-دوچرخه سواری و نرمش های ایروبیک توصیه می شود
توجه :
برای بیماران دیابتی ورزش های طولانی (استقامتی )و حرکات خسته کننده برای افراد مبتلا به دیابت توصیه نمی شود.
برگزاری دوره آموزشی مراقبت پوست در بیماران دیابتی
پیاده روی
پیاده روی یکی از بهترین ورزش ها برای افراد دیابتی نیز می باشد .پیاده روی سریع که باعث افزایش ضربان قلب شود همان ورزش هوازی می باشد.پزشکان به افراد دیابتی توصیه می کنند 4تا 5 بار در هفته و هربار 30 دقیقه ورزش کنند.
تاچی و یوگا
تاچی یک ورزش آرام و آهسته می باشد که بیشتر از 30 دقیقه انجام می شود که یک انتخاب فوق العاده برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2 می باشدو باعث جلوگیری از عوارض بیماری دیابت می شود و آسیب اعصاب را کم می کند.
دوچرخه سواری
دوچرخه ثابت برای افراد دیابتی ورزش خوبی است زیرا می توان آن را داخل خانه یا باشگاه انجام دهند و نگران افتادن سرد و گرم بودن هوای بیرون نیستند .برای افراد دیابتی که حس پای خود را از دست می دهند و وزن خود را نمی توانند متعادل کنند این ورزش بسیار مفید است .
شنا کردن
به دلیل اینکه شنا کردن فشاری بر مفاصل وارد نمی کند از این لحاظ برای بیماران دیابتی بسیار مفید است البته به این نکته توجه شود که در استخر کفش مخصوص بپوشید تا از خراش پاها و لیز خوردن جلوگیری شود.
حرکات کششی
دیابتی ها می توانند 2 تا 3 روز در هفته و بین 15 تا 30 ثانیه برای هر کشش وقت بگذارند و نوع حرکات کششی برای اندام فوقانی 4تا 5 حرکت و برای اندام تحتانی نیز 4 تا 5 حرکت باشد.
احتیاط ها
- بهترین زمان ورزش برای افرد دیابتی 2 ساعت بعد از خوردن وعده غذایی آنهاست.قند خون افراد دیابتی هنگام ورزش باید بین 100 تا 250 باشد.اگر بین 70 تا 100 بود باید از میان وعده غذایی که شامل15 گرم کربوهیدرات سریع الجذب شامل 2 انجیر یا 3 عدد خرما یا 2 قاشق کشمش یا 1 فنجان آب پرتقال و یا 5 عدد قند با 1 لیوان آب استفاده کنید و در صورت به جا ماندن حالات سریع به پزشک مراجعه کنید.
- با توجه به مشکلات نوروپاتی(اختلالات حسی ) که برای افراد دیابتی رخ می دهد حتما باید پس از ورزش پاها از نظر تاول یا زخم بررسی و کنترل گرددو در این افراد راهپیمایی طولانی مدت توصیه نمی شود.
- چنانچه در حین ورزش دچار درد قفسه سینه ،سرگیجه و حالت تهوع ،سیاه رفتن چشم و یا طپش قلب شود باید فعالیت ورزشی متوقف ،قند خون چک و در صورت تشدید به پزشک مراجعه نمایید.
- حرکات ورزشی مثل تکان دادن ،بالا و پایین بردن سرو یا ورزش هایی که سر در وضعیت پایین تر از بدن قرار میگیرد در رتینوپاتی به علت خطر خونریزی داخل چشم ممنوع می باشد.
- افراد باید آگاهی داشته باشند انسولین را در عضلاتی که در تمرین ورزشی بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد نباید تزریق کنند چرا که این مسئله عامل عمده ایی در بروز افت قند خون می شود.