دیابت و انواع آن
دیابت و انواع آن : دیابت بیماری مزمنی است که در اثر کاهش یا فقدان ترشح انسولین در بدن و یا به علت عدم توانایی بدن در استفاده از انسولین به وجود می آید. انسولین هورمون مهمی است که از لوزالمعده ترشح می شود و در تبدیل غذا به انرژی نقش بسزایی دارد. در صورتی که دیابت بخوبی کنترل نشود بالا بودن قند خون برای مدت طولانی باعث صدمه به اعضای مختلف بدن و ایجاد اختلال در سیستم ایمنی خواهد شد. به طوری که اعصاب، کلیه ها، چشم، عروق خونی و قلب همگی در معرض خطر قرار می گیرند و توانایی فرد برای مقابله با عفونت ها کاهش مییابد. با رعایت الگوی غذایی سالم، کنترل دقیق قند خون، داشتن فعالیت فیزیکی منظم، کنترل فشار خون وسطح چربی های خونی، بسیاری از این عوارض کنترل گردیده و بدین طریق بیماران دیابتی می توانند از یک زندگی سالم با عمر طبیعی بهره مند گردند.
انواع دیابت:
دیابت نوع اول یا وابسته به انسولین یا دیابت جوانان:
در بدن این افراد انسولین ساخته نمی شود و یا به میزان کم ترشح می شود در نتیجه مقادیر قابل توجهی قند در جریان خون باقی می ماند و دیابت نوع اول ایجاد می شود. در حالت ناشتا، سطح قند خون طبیعی اکثر مردم بین 70 تا 110 میلی گرم بر دسی لیتر است. اگر قندخون ناشتا فردی در دو نوبت 126 میلی گرم بر دسی لیتر یا بالاتر شود به دیابت مبتلا است و اگر قند خون مابین 110 تا 125 میلی گرم بر دسی لیتر باشد نشانه دیابت لب مرزی می باشد.
علایم:
- پرنوشی و تشنگی
- تکرر ادرار و شب ادراری در کودکان
- پرخوری و گرسنگی
- کاهش وزن
- ضعف و خستگی
- تهوع و استفراغ
- تاری دید
دیابت نوع دوم یا دیابت غیروابسته به انسولین یا دیابـت بزرگسالان:
در این دیابت نسبت به عملکرد انسولین مقاومت وجود دارد و مدت ها با استفاده از قرص های خوراکی پایین آورنده قند خون، قندخون کنترل می گردد ولی در نهایت نیاز به تزریق انسولین پیدا می شود. تزریق انسولین به میزان قندخون و شدت بیماری بستگی دارد.
آزمایش قندخون:
اندازه گیری مرتب قندخون طبق برنامه (روزی دوبار: یکبار ناشتا و یکبار دو ساعت پس از غذا) و یادداشت کردن نتیجه های آن به شما کمک می کند تا تغییرات معمول قند خون خود را کشف کنید. اگر انسولین دریافت می کنید باید قندخون به طور متناوب اندازه گیری شود ( اندازه گیری قند خون با دستگاه گلوکومتر در منزل قابل قبول میباشد) .
اقدامات مورد نیاز در زمان افت قند خون:
در صورت بروز علایم افت قند خون و در دسترس بودن دستگاه گلوکومتر باید سریعاً قند خون بیمار چک شود و در صورت پایین بودن قند خون (قند کمتر از 70 میلی گرم بر دسی لیتر) باید مایعات شیرین مثل آب پرتغال مصرف شود. اگر گلوکومتر در دسترس نباشد یکی از اقدامات زیر را انجام دهید:
- کاهش فعالیت بدنی
- مصرف 3 تا 4 حبه قند
- مصرف 2 تا 3 شکلات یا آبنبات
- مصرف یک قاشق غذاخوری عسل
- مصرف یک لیوان آبمیوه و در اسرع وقت باید به پزشک مراجعه نمایید.
افت قندخون به میزان کمتر از 70 میلی گرم بر دسی لیتر می باشد که در اثر فعالیت زیاد، مصرف انسولین زیاد و یا نخوردن وعده غذایی اتفاق می افتد که علایم زیر در این حالت ایجاد می شود:
- احساس گرسنگی و سر درد
- ضعف و لرزش دست ها، زانوها و احساس سوزش در دست
- رنگ پریدگی پوست و تعریق
- تپش قلب، تاری دید و سیاهی رفتن چشمها
- سوزش سر دل در حالت ناشتا
- تهوع و احساس مورمورشدن زبان و لبه
- عصبانیت، اضطراب و تحریک پذیری
