مراقبت دوران نوزادی

مراقبت دوران نوزادی

تغذیه با شیر مادر ، در سلامت حال و آینده مادر و کودک اثرات بسیار مهمی دارد شیر مادر بهترین غذا برای نوزاد و شیر خوار شماست ، به طوریکه هیچ غذا و آشامیدنی دیگری نمی تواند جانشین آن شود . این مطلب در آیات و احادیث نیز آمده است ، چنانچه در سوره بقره بر تغذیهشیر خوار با شیر مادر تا 2 سال کامل تاکید شده است .

• مزایـای تغـذیه با شیر مـادر
• تغذیه با شیر مادر باعث ایجاد مهر و محبتی بین مادر و شیر خوار می شود که آرامش را برای شیر خوار به ارمغان می آورد .

  شیر مادر دارای پروتئین ، چربی ، کربوهیدرات ، آهن و آب مورد نیاز شیر خوار است

  شیر روز های اول پس از زایمان ، آغوز که ماک یا کلستروم نامیده می شود ، غلیظ و زرد رنگ بوده و مقدار آن نیز کم است و برای نوزاد بسیار مفید می باشد . هرچه شیر خوار سینه مادر را به خوبی بمکد ، در روز های بعدی شیر به میزان زیاد تراوش می کند .

  شیر مادر از ابتدای تولد تا پایان دوره شیر خوارگی با توجه به سن و متناسب با نیاز کودک ترکیباتش در حال تغییر می باشد ، طوریکه مطمئن ترین تغذیه برای کودک به شمار می رود .

  شیر مادر برای رشد و تکامل مطلوب ذهنی و جسمی شیر خوار بسیار مؤثر است .

  شیر مادر به خاطره دارا بودن مواد ایمنی و ضد التهابی ، شیر خوار را در برابر عفونت های (میکروبی  ویروسی ، انگلی، قارچی ) گوارشی ، تنفس ( آسم ) ، عفونت گوش ، سیستم ادراری و دیابت محافظت می کند .

  مشکلات ناشی از روئیدن دندان ها و نیز پوسیدگی دندان در کودکانی که از شیر مادر تغذیه می شوند به مراتب کمتر است .

  شیر مادر در ابتدای هر وعده شیر خوردن ، دارای آب بیشتر بوده که تشنگی نوزاد را بر طرف می نماید .

  چربی شیر مادر در اوایل دوران شیر دهی و در شروع هر وعده کمتر است و سپس میزان آن تدریجاً بیشتر می شود که این تغییرات کمک بزرگی به سیر نگهداشتن شیر خوار می کند .

  شیر مادر ، پاکیزه ،دارای درجه حرارت مناسب و عاری از آلودگی میکروبی است

  نیاز به هیچ وسیله و صرف وقت برای تهیه شیر مادر نمی باشد ، آسان و راحت  همیشه در دسترس می باشد .

  شیر دهی در شب راحت و برای نوزاد مفید است و باعث افزایش ترشح شیر می شود .

  توجه

  شیر مادر تا پایان 6 ماهگی برای تغذیه شیر خوار شما کافی و مناسب است . همه نیاز های او از قبیل ( آب ، پروتئینها ، ویتامینها ، آهن ، کلسیم ، چربی ، مواد ایمنی بخش ) را تأمین می کند . به جز قطره A+D که از 3-5 روزگی تجویز می شود . حتی در هوای گرم کودک نیاز به آب ندارد . شیر هر مادر برای فرزند خودش مناسب است .

  ورزش و شیر دهی

  ورزش های سبک و متناسب با وزن مادر منجر به یک کاهش وزن متعادل ، افزایش چربی شیر افزایش ترشح شیر ، بهبود خلق و خو و کاهش استرس می شود . ولی ورزش های سنگین سبب تغییر در کیفیت و کمیت شیر می شود .

  روش صحیح تغذیه شیرخوار

  بلافاصله پس از تولد نوزاد باید روی سینه مادر درتماس پوست با پوست با او قرار گیرد.اولین تغذیه پستانی معارفه یا آشنایی نوزاد با پستان مادر است.طی ساعت اول پس از تولد،شیردهی را با مشاهده علائم آمادگی برای شیر خوردن در نوزاد شامل: ترشح بزاق، بردن دست به دهان و انجام عمل مکیدن، لمس نوک پستان و لمس پستان با دست آغاز نمایید.

  مهمترین عامل افزایش شیر مادر، مکیدن مکرر و تخلیه مرتب پستانها.

  بر حسب میل و تقاضای شیرخوار در شب و روز است.

  – از به کار بردن پستانک و شیشه شیر که سبب کاهش میل مکیدن پستان توسط شیرخوار و کاهش شیر مادر، انتقال آلودگی،عفونت، بیماری،تغییر فرم دندانها و فک شیرخوار می شود جدأ پرهیز نمایید.

  *در صورت جدایی مادر و شیرخوار به هر علتی و عدم امکان تغذیه مستقیم از پستان، شیر خود را دوشیده و آن را به کمک فنجان و یا قاشق به شیرخوار بدهید.

  – در صورت بروز مشکلات پستانی نظیر احتقان،زخم و شقاق نوک پستان که معمولا به دلیل پستان گرفتن نادرست توسط شیرخوار است، ضمن ادامه شیردهی، به مراکز بهداشتی ذیل مراجعه نمایید.

  دفعات و مدت تغذیه با شیرمادر(الگوی طبیعی شیرخوردن برای نوزاد سالم)

  – دفعات و مدت شیردهی بر اساس میل و تقاضای شیرخوار، بر اساس مشاهده علائم گرسنگی و سیری شیرخوار می باشد.

  – تا زمان برقراری کامل شیر مادر و اطمینان از کافی بودن حجم شیر مادر و مناسب بودن منحنی رشد، مادر باید در هر وعده تغذیه از هر دو پستان به نوزاد شیر بدهد تا سبب تحریک تولید و ترشح شیر شود یعنی بعد از تخلیهیک پستان،نوزاد به پستان دیگر گذاشته شود.

  – پس از به جریان افتادن شیر،در هر نوبت حتما یک پستان به طور کامل توسط نوزاد تخلیه شده و سپس به پستان دیگر گذاشته شود.شیرخوار حداقل 8 تا12 بار در شبانه روز شیر می خورد.

  – درخلال جهش رشد یا طغیان اشتها (هفته دومّ یا سومّ،ششم و دوازدهم پس از تولد)شیرخوار چند روزی گرسنه تر از مواقع عادی است باید به دفعات بیشتر شیر بخورد.

  – اجازه دهید شیرخوارهر زمان که مایل است شیربخورد.

  – شیرخوردن طولانی (بیش از40 دقیقه در هر نوبت برای اکثر دفعات) و شیر خوردن خیلی کوتاه (کمتر از 10 دقیقه در هر نوبت در اکثر دفعات)ممکن است حاکی از خوب نگرفتن پستان باشد.

  – درد یا زخم نوک پستان مادر مربوط به پستان گرفتن نادرست توسط شیرخوار است و ارتباطیبه دفعات و مدت شیر خوردن ندارد.

  وضعیت مادر در هنگام شیردهی

  مادر برای شیر دادن شیرخوارش باید آمادگی کامل داشته باشد.

  لباس راحت و آزاد بپوشد و از لحاظ جسمی و روحی کاملا در وضعیت مناسبی باشد.

  اضطراب و استرس نداشته باشد.

  دستهارا با آب و صابون بشوید.

  نحوه صحیح درآغوش گرفتن شیرخوار

  -مادر بایستی شیرخوار را طوری بغل کند که سر او در آرنج مادر و باسن نوزاد در دست مادر قرار بگیرد.

  -بدن شیرخوار روبروی مادر و در تماس نزدیک با بدن مادر قرار داده شود.

  -سر و گوش وگردن و تنه شیرخوار در یک امتداد باشد.

  -ما در سر و شانه ها و اگر شیرخوار،نوزاد است تمام بدن او را حمایت نماید.

  -صورت شیرخوار در مقابل پستان مادر باشد.

  -بینی شیرخوار در مقابل نوک پستان باشد.

  نحوه صحیح پستان گرفتن شیرخوار

  نوک پستان را بالای لب شیرخوار تماس دهید و صبرکنید تا شیرخوار دهانش را کاملا باز کند. شیرخوار را به طرف پستان بیاورید به طوری که:

  -دهان شیرخوار کاملا باز باشد.

  -نوک سینه همراه قسمت بیشتر هاله پستان درون دهان نوزاد باشد طوری که هاله پستان در بالای دهان کودک بیشتر از پایین قابل رویت باشد.

  -چانه شیرخوار روی پستان مادرچسبیده باشد.

  -لب پایین نوزاد به بیرون برگشته باشد.

  -مکیدن و بلعیدن منظم و با مکث باشد.

  -مادر هنگام شیر دادن احساس درد و ناراحتی نکند و متوجه علائم بازتاب جهش شیر (رگ کردن) شود.

  اجازه دهید شیرخوار خودش پستان را رها کند ، اگر لازم باشد شیرخوار را از پستان جدا کنید به جای اینکه پستان را از دهان او بیرون بکشید باید با وارد کردن انگشت کوچک دست از گوشه دهان شیرخواریا با فشردن انگشت شست بر روی هاله پستان و یا فشار به آرواره ی تحتانی شیرخوار به طرف پایین ، خلاء ناشی از مکیدن را برطرف نمایید تا پستان به آرامی رها شود.

  اگر پستان محتقن (خیلی پر) است قبل از شیر دادن کمی شیر را بدوشید تا هاله ی پستان نرم شده و شیرخوار بتواند بهتر پستان را بگیرد.

  علائم مکیدن موثر نوزاد:

  -مکیدن ها آهسته،عمیق و گاه با مکث باشد.

  -می توانید بلعیدن شیر را مشاهده کنیدیا صدای قورت دادن آن را بشنوید.

  -در هنگام شیر خوردن گونه های شیرخوار برجسته است و به داخل کشیده نمی شود.

  -شیرخوار خودش شیرخوردن را خاتمه داده،پستان را رها میکند و راضی به نظر می رسد.

  نشانه های کافی بودن شیر مادر

  – تعداد 6 کهنه مرطوب یا بیشتر در 24 ساعت با ادرار کم رنگ ( از روز چهارم )

  -3  تا 8 بار دفع مدفوع در 24 ساعت ( بعد از یک ماهگی کمتر می شود )

  -هوشیار بودن ، قدرت عضلانی مناسب و پوست شاداب

  -زیاد شدن وزن نوزاد به میزان 7 – 10 % در روز های اول تولد طبیعی است که تا سه هفتگی باید به وزن هنگام تولد باز گردد.

  دوشیدن شیر

  اگر مادری به دلیلی مثل شاغل بودن و کار در خارج از منزل یا دلایل معقول دیگر که  باعث دوری مادر و شیر خوار بیش از چند ساعت شود و مادر نتواند نوزاد را از پستانش تغذیه کند ، میتواند شیر خود را با دست یا شیر دوش در ظرف تمیز شیشه اییا پلاستیکی دربدار بدو شد و آن را با فنجان به شیر خوار به روش زیر بخوراند.

  دوشیدن شیر با دست

  -دست های خود را با آب و صابون بشویید.

  -جهت به جریان انداختن شیر در محیطی آرام قرار بگیرید و با دو انگشت از محیط پستان به سمت نوک پستان به صورت شعاعی ماساژ بدهید،پستانها را گرم کنید، به شیرخواریا عکس او توجه کنید.

  -مجاری شیری پستان در لبه خارجی هاله یا با فاصله 4 سانتی متر از عقب نوک پستان قرار دارند.

  -دست را طوری روی مجاری شیری قرار دهید که شست بالا و چهار انگشت زیر پستان قرار گیرد،و به مجاری شیری فشار وارد کنید.

  -فشار دادن را در همه ی قسمت های پستان ادامه دهید.

  -دوشیدن هر دو پستان را به تناوب انجام دهید.

  ابتدا شیر قطره قطره و سپس با فعال شدن رگه های شیریبا جهش خارج می شود.اگر دوشیدن درست باشد نباید هیچ دردی احساس کنید

  روش دادن شیر با فنجان به شیر خوار

  -شیر خوار را در حالت نشسته یا نیمه نشسته در بغل خود نگهدارید ، طوریکه پشت سرو گردن شیر خوار را با دست حمایت کنید .

  -جهت پیشگیری از دست زدن شیر خوار به فنجان ، او را در ملافه ای گذاشته و دستهایش  را زیر ملافه قرار دهید .

  – نیمی از فنجان را از شیر پر نمایید .

  -نیمی از فنجان را به آرامی بر روی لب پایین و لبه آن را به قسمت بیرونی لب بالا تماس دهید و آنرا کمی کج کنید .

  -به شیر خوار اجازه بدهید شیر را بخورد نه اینکه شیر را به دهان او بریزید .

  -فنجان با آب داغ و صابون تمیز می شود و نیاز به استریل کردن ندارد .

  توجه

  -در صورتی که مادر دچار بیماری های عفونی نظیر آبسه پستان ، ویروس هر پس سیمپلکس ، آبله مرغان باشد . تا درمان کامل، شیر دهی باید قطع شود .

  -در صورت مصرف دارو های زیر شیر دهی قطع شود .

  آنتی متابولیت ها ( داروی ضد سرطان ) ، یدرادیو اکتیو ، آنتی تیروئید

  -در صورت مصرف هر دارویی زمان شیر دهی با پزشک مشورت کنید .

  نگهـداری از شیـر دوشیـده شـده

  در منزل در دمای اتاق (25درجه) به مدت 4 ساعت و در یخچال (2-4درجه) 3 تا5 روز و در جایخییخچال دوهفته می توانید شیر دوشیده  شده را نگهداری کنید.

  ظرف شیر منجمد را موقع استفاده درون ظرف حاوی آب گرم گذاشته تا ذوب شود و این شیر ذوب شده تا 24 ساعت باید در یخچال نگهداری و مصرف شود و باقی مانده آن پس از 24 ساعت دور ریخته شود.شیر را نجوشانید و یا در ماکرویو گرم نکنید شیر ذوب شده را دوباره منجمد نکنید.

  خطـرات شیـر مصنـوعـی

  -شیر مصنوعی فاقد عوامل ایمنی بخش است.

  -خطر ابتلا بیماریهای تنفسی و گوارشیو …افزایش مییابد.

  -ابتلا به چاقی و بیماریهای قلبی و عروقی ودیابت در بزرگسالی افزایش پیدا میکند.

  -نوزاد از رابطه عاطفی با مادر محروم می شود.

  -خطر آلودگی و فاسد بودن در شیر مصنوعی وجود دارد ولی شیر مادر استریل است.

  -در تغذیه با شیرمادر اختلال ایجاد میکند.

  خطـرات بطـری و گـول زنـگ

  -اختلال در پستان گرفتن شیرخوار.

  -قطع زودرس تغذیه با شیر مادر.

  -رشد دندانی مناسب.

  -اثرات سوء بر تکامل اجتماعی و تکلم کودک

  علائم زودرس گرسنگی

  -کودک دهانش را باز میکند و به دنبال پستان می گردد.

  -صدا یا حرکات مکیدن را نشان می دهد لبهایش را می لیسد و زبانش را بیرون می آورد.

  -دستش را در دهانش می کند.

  -حرکات سریع چشمی دارد حتی قبل از اینکه چشمهایش را باز کند.

  علائـم  دیـررس گرسنـگی

  -نوزاد سرش را به عقب و جلو می برد و اخم می کند.(کمانه کردن)

  -بی قرار است و ممکن است گریه کند و اگر پاسخی نشنود به خواب می رود یا آزرده خاطر می‌شود.

  توجه

  مادر عزیز کودک باید هروقت که میل دارد یا هر زمان که گرسنه است تغذیه شود و در هر وعده به هر مدتی که خودش می خواهد تغذیه شود و شما نباید در دفعات و مدت شیردهی محدودیتی قائل شوید..

  تغذیه مادر در دوران شیر دهی

  تغذیه مادر در دوران شیر دهی برای داشتن شیردهی موفق و تأمین مواد مغذی مورد نیاز کودک بسیار مهم است. مادر در این دوران علاوه بر نیازهای تغذیه ای خود، برای تولید شیر به مقدار بیشتری مواد مغذی و مایعات نیاز دارد که باید به برنامه غذایی خود بیفزاید . مادر شیرده باید برنامه غذایی خود را طوری تنظیم کند که روزانه از تمامی گروه های غذایی به طور متعادل و مناسب دریافت کند.

  تاثیر تغذیه مادر روی شیر

  استفاده از تمام گروه های غذایی کلید اصلی تغذیه درست در مادران شیرده است . نوزاد از طریق شیر مادر با مزه های مختلف آشنا شده و برای استفاده از مواد غذایی در سفره خانواده آماده می شود . نیازی به حذف ماده غذایی مخصوص در زمان شیر دهی نیست .

  گروه غذایی نان و غلات

  انواع نان ( نان سبوس دار )، برنج، ماکارونی، بیسکویت‌های ساده و غلات را شامل می‌شود که برای تولید انرژی مفیدند. این گروه دارای مواد نشاسته‌ای، مقداری پروتئین، آهن، ویتامین های، گروه B است. مادران شیرده باید روزانه به طور متوسط 7 تا 11 واحد از این گروه دریافت کنند. هر واحد برابر با یک برش 30 گرمی نان یا نصف لیوان ماکارونییا برنج پخته است .

  گروه میوه ها و سبزی ها

  موجب افزایش مقاومت در برابر بیماری ها ، ترمیم زخم سلامت پوست و کمک به سوخت و ساز بدن می شوند . مصرف روزانه حداقل 3 واحد از میوه ها و 4 واحد از سبزی ها برای زنان شیرده ضروری است . هر واحد میوه برابر با یک عدد میوه متوسط مانند پرتقال ، سیب با پوست ، نارنگی و یا نصف لیوان میوه های دانه ای مثل انار ، یا نصف لیوان آب میوه تازه و یایک چهارم لیوان میوه خشک است . هر واحد سبزی نیزبرابر با یک لیوان سبزی خام یا نصف لیوان سبزی پخته است . در طول روز حتماً از دو نوع میوه حاوی ویتامین ث مثل توت فرنگی و مرکبات ، گوجه فرنگی استفاده کنید .

  گروه شیر و فراورده های آن

  شیر، ماست ، کشک ، دوغ را شامل می شود که برای استحکام استخوان های مادر و سلامت پوست لازم هستند . مادر شیرده برای تامین کلسیم خود باید روزانه حداقل 3 واحد از مواد غذایی این گروه مصرف کند .

  مادر شیرده باید در روز 2 لیوان شیر ، 1 تا 2 کاسه ماست خوری ماست، 1 لیوان دوغ، 1 تکه پنیر (30 گرم ) مصرف نماید . در صورت عدم تحمل نسبت به مصرف شیر ( دل پیچه – دل درد ) آن را به تناسب  با ماست یا دوغ جایگزین کنید .

  گروه گوشت، تخم مرغ، حبوبات، مغز ها:

  انواع گوشت های قرمز، مرغ، ماهی ، میگو ، تخم مرغ ، حبوبات ، مغز ها ( فندق ، پسته ، بادام ، گردو ) را شامل می شود . این گروه نقش مهمی در تامین پروتئین و آهن مورد نیاز مادر شیرده دارند. مادر شیر ده باید روزانه حداقل 3 واحد از این مواد غذایی مصرف کند . هر واحد برابر با 30 تا 40 گرم گوشت قرمز یا مرغ یا ماهی است . هفته ای 3 عدد تخم مرغ مصرف شود . 2 عدد مغز گردو + 10 تا 12 عدد مغز پسته یا فندق سه روز در هفته توصیه می شود.

  از مصرف شکلات ، قهوه ، نوشابه های سیاه به علت وجود کافئین و انتقال آن از طریق شیر مادر به نوزاد و ایجاد بی قراری و بی خوابی در نوزاد خودداری فرمائید .

  از مصرف مواد غذایی پر ادویه وغذاهای آماده مثل انواع ساندویچ و سوسیس و کالباس خودداری فرمائید .

  به تجربی مشخص شده است که مصرف برخی خوراکی‌ها افزایش دهنده شیر مادر است.

  اثر گذارترین مواد غذایی که باعث افزایش شیر مادر می‌شوند عبارت هستند از: بادام ، کنجد، شاهدانه ،سیر، دم کرده یا عرق رازیانه ، شیر، ماست، دوغ ، ماء الـشـعیــر، مـاهـی، کـاهـو و غـلات پـرک شـده (مخصوصاً جو).

  از مصرف غذاهای نفاخ بپرهیزید .

  از مصرف سیر، پیاز و کلم بپرهیزید، زیرا بر طعم شیر اثر می گذارد.

  قبل از مصرف حبوبات حتماً آنها رو خیس کنید و چند بار آب آن را عوض کنید.

  توصیه های ضروری به مادران در خصوص مراقبت از نوزادان

  شیرمادر بهترین غذا برای نوزاد شماست ، قسمت اول شیرمادر ( آغوز ) سرشار از مواد ایمنی بخش است که خوردن آن برای نوزاد بسیار مفید است.

  -نوزاد از بدوتولد تا 6ماهگی فقط از شیرمادر تغذیه شود. در روزهای اول تولد که میزان شیرکم است، احتیاج نوزاد نیز کم است .بامکیدن مکرر ، ترشح شیربرقرار و افزایش خواهد یافت .

  -در صورتیکه می خواهید فرزندتان را از شیرمحروم نکنید ، بدون رعایت ساعت ، به نوزاد خود شیربدهید و مطمئن باشید که شیرتان کافی است و نوزاد گرسنه نخواهد ماند .

  -قبل از شیردادن ، دستها را باآب وصابون بشویید .

  -پس از هر بار شیردادن به نوزاد ، وی را در حدود  20-15 دقیقه به حالت قائم نگهدارید و با ملایمت به پشت او بزنید تا هوای خورده شده را با آروغ زدن بازپس دهد .

  -در صورتیکه نوزاد زیرسینه به خواب برود (پس از اینکه خوب شیرخورد) احتیاج به بیدار کردن و گرفتن آروغ ندارد ، او را به پهلوی راست بخوابانید که در صورت استفراغ ، شیر به ریه برنگردد و از عوارض آن جلوگیری شود ، مدتی که گذشت او را به روی پهلوی چپ بخوابانید.

  جهت جلوگیری از ترک و زخم سینه در موقع شیردهیتمامی هاله سینه (قسمت قهوه ای رنگ تا جایی که ممکن است در دهان نوزاد باشد ، یعنی چانه نوزاد روی سینه مادر باشد.

  -پس از پایان شیردهی در صورت زخم بودن سینه مقداری از شیرخود را به سینه بمالید و بگذارید در معرض هوا خشک شده و دفعه بعد با آب ولرم سینه را شسته و دهان نوزاد بگذارید .

  -نوزادی که با شیرمادر تغذیه می شود ، نیاز به مصرف آب جوشیده ، آب قند ، گلوکز ، شیرکمکی ندارد و از دادن شیشه و پستانک خودداری نمائید حتی در هوای گرم ، کودک نیاز به آب ندارد.

  -شیردهی در شب مفید است و با ید برحسب میل نوزاد ادامه یابد .

  -از قراردادن نوزاد در مجاورت بخاری و شوفاژ و نزدیک پنجره اجتناب شود .

  -از گرم نگهداشتن بیش از حد نوزاد با لباس خودداری نمائید وطوری لباس پوشانیده شود که نوزاد عرق نکند. بهترین دمای بدن نوزاد در زیربغل 5/36 وبهترین دمای اتاق برای نوزاد 25-24 درجه میباشد.

  -از تشک و کیسه خواب پشم و  شیشه به علت گرم کردن بیش از حد نوزاد و حساسیت زا بودن کمتر استفاده شود.

  توصیه های ضروری به مادران در خصوص مراقبت از نوزادان

  در اتاق و هوای مناسب نوزاد احتیاج به کلاه و جوراب و لباس سراسری ندارد .

  -حمام یک روز درمیان برای حفظ سلامت نوزاد مفید است (حتی قبل از افتادن بندناف) .

  -در صورت استفاده از حمام ، درب حمام نیمهباز باشد تا از گرمازدگی نوزاد جلوگیری شود .

  -تمیز نگهداشتن بندناف به سلامت نوزاد کمک می کند. از گذاشتن بندناف زیرپوشک نوزاد، و آغشته کردن آن با الکل سفید ، بتادین و … و یا قرار دادن ناف بند و یا گذاشتن هرنوع خمیرییا ماده دیگری روی آن خودداری نمائید .

  -عطسه و گرفتگی بینی در روزهای اول طبیعی است و علامت سرماخوردگی نیست اما سرفه یک عکس العمل غیرعادی است و بروز آن مشورت باپزشک را ایجاب می نماید .

  چکاندن شیر در بینی نوزاد مضراست . در صورتیکه گرفتگی بینی مزاحم خواب و آسایش نوزاد است، چندقطره محلول سرم فیزیولوژی دربینی نوزاد بچکانید.

  -حتی الامکان پاها و نواحی ادراری ، تناسلی نوزاد را باز نگهدارید ، زیرا جریان هوا از سوختگی پوست با ادرار پیشگیری میکند. چرب نگهداشتن نواحی ادراری تناسلی به سلامت پوست کمک می کند ( باروغن بادام شیرینیا وازلین) به هیچ عنوان از پودر استفاده نکنید .

  -در هنگام پریدن شیردر حلق نوزاد ، آرامش خود را حفظ کرده و یک تا دوضربه به کف پای نوزاد زده تا گریه کند و شیر از دهان نوزاد خارج شود .

  -نوزاد را به محافل شلوغ و پرجمعیت نبرید ، هرچه نوزاد ملاقاتی کمتر داشته باشد و محیط زندگی نوزاد خلوت تر باشد سلامت او کمتر درمعرض مخاطره خواهد بود ، به خصوص ملاقات افرادیکه سرفه یا عطسه دارند ، سیگاری هستند یا راهنمایی نادرست می کنند.

  -اگرنوزاد در روزهای 4-3 تولد زرد شد، حتما” به پزشک مراجعه کنید .

  -در موارد زیر با متخصص اطفال تماس بگیرید .

  شیرنخوردن وبی حالی نوزاد ، تب ، جوش های چرکی پوست ، نفخ شدید شکم ، استفراغ زیاد ، یبوست زیاد، اسهال ، ترشح و عفونت ناف ، ترشح و عفونت چشم ها ، سوختگی نواحی ادراری تناسلی ، سرفه و زردی .

  -واکسیناسیون بدو تولد نوزاد در بیمارستان انجام می شود، برای ادامه آن از 60روزگی به مراکز بهداشت یا مطب مراجعه نمائید .

  -محل تزریق واکسن ب ث ژ (سل) در بازوی نوزاد پس از چند هفته به صورت زخم کوچکی نمودار می شود که نیاز به مراقبت خاصی ندارد .

  -نوزادان دختر در روزهای اول بعد از تولد ممکن است ترشحاتی خونییا صورتی رنگ از دستگاه تناسلی داشته باشند که جای نگرانی نیست و خودبه خود برطرف خواهد شد .

  -نوزاد وقتی در حد طبیعی شیرمادر می خورد ، در طی 24 ساعت 6-5 بار دفع خواهد داشت .

  -مدفوع نوزاد سالمیکه با شیرمادر تغذیه می شود در ماه اول باید کمتر از8-3 بار در شبانه روزنباشد و قدری نرم تر از عادی است (حالت بلغمی) و شبیه مدفوع اسهالی است که این حالت طبیعی است و چنانچه حال عمومی نوزاد خوب و    وزن گیری مناسب باشد، نگران وجود اسهال نشوید .

   

   

   

  مراقبت‌های دوران نوزادی

  نکات قابل توجه در مراقبت از نوزاد :

  -برای حفظ درجه حرارت بدن نوزاد بهتر است درجه حرارت اتاق بین 25 تا 27 درجه سانتی گراد بوده و هوای اتاق تازه باشد. از گرم نگه داشتن بیش از حد نوزاد با لباس خودداری فرمایید .

  2   بهتر است با بستن درو پنجره از جریانسریع هوا جلوگیری کرد و از قرار دادن نوزاد در مجاورت بخاری و شوفاژ اجتناب کنید .

  -کهنه و ملافه های خیس را باید بلافاصله عوض کرد. نوزاد را روی سطوح سرد مثل ملافه یا ترازو نگذارید.

  -از تشک و کیسه خواب پشم شیشه به علت گرم کردن بیش از حد و حساسیت زا بودن کمتر استفاده شود

  -برای فهمیدن دمای بدن نوزاد از دماسنج به مدت 3 دقیقه در زیر بغل نوزاد استفاده کنیدو نیم درجه به عدد خوانده شده روی دماسنج اضافه کنید تا دمای بدن مشخص شود اگر دمای بدن  37/5 بود نوزاد تب دارد. اگر نوزاد خیلی گرم بود و با کم کردن لباس در عرض 1 ساعت دمای بدن او پایین نیامد حتماَ به پزشک مراجعه کنید. اگر نوزاد سرد بود اتاق را گرم تر کرده و او را در آغوش مادر بگذارید ولی اگر گرم نشد و بی حال بود یا شیر نمی خورد حتما به پزشک مراجعه نمایید.

  در صورت علائم زیر در نوزاد به پزشک اطلاع دهید :

  -تنفس تند ( 60 بار در دقیقهیا بیشتر )

  -باز و بسته شدن پره های بینی

  -تو کشیده شدن قفسه سینه

  -بی قراری و تحریک پذیری

  -کاهش سطح هوشیاری و بی حالی

  -برآمدگی ملاج

  -ناله کردن

  – درجه حرارت زیر بغل بیشتر از 5/37 درجه و یا کمتر از 5/36 درجه سانتی گراد

  – رنگ پریدگی

  -کبودییا سیاه شدن لب ها

  -زردی

  -عدم توانایی در شیرخوردن

  -جوش های چرکی پوست

  -استفراغ زیاد

  -نفخ شدید شکم و پوست

  توجه:

  -در صورت زخم بودن سینه پس از اتمام شیر دهی چند قطره از شیر خود را به سینه بمالید و بگذارید  خشک شود. از استفاده از مواد شوینده خودداری کنید .

  -نوزادی که باشیر مادر تغذیه می شود نیاز به مصرف آب جوشیده ، آب ، قند ، گلوکز ، شیر کمکی ندارد .

  -از دادن شیشه و پستانک گول زنک به نوزاد خودداری فرمایید .

  -عطسه و گرفتگی بینی در روزهای اول طبیعی است و نشانه سرما خوردگی نیست ، اما سرفه غیر عادی است و باید به پزشک مراجعه نمود.

  -هنگام پریدن شیر در حلق نوزاد ، با آرامش نوزاد را روی دست دمر کرده دو ضربه به پشت نوزاد بزنید تا گریه کند .

  -نوزاد را به محافل شلوغ نبرید . به خصوص ملاقات افراد سیگارییا افرادی که عطسه و سرفه می کنند نادرست است .

  -در صورت زردی نوزاد حتماً به پزشک مراجعه نمائید .

  -نوزادان دختر در روزهای اول تولد ممکن است ترشحات خونییا صورتی رنگ از دستگاه تناسلی داشته باشند که جای نگرانی نیست.

  -مدفوع نوزاد سالم که با شیر مادر تغذیه می شود در ماه اول 3 تا 8 بار در شبانه روز می باشد و ممکن است حالت بلغمی و سرتیره داشته باشد.

  -نوزاد باید در 24 ساعت اول ادرار و در 48 ساعت اول مدفوع داشته باشد .

  -پوسته ریزی بدن نوزاد در روزهای سوم و چهارم تولد طبیعی است .

  -گریه های نوزاد در روزهای اول تولد بدون اشک است

  – بعضی نوزادان در هنگام تولد ممکن استیکیا دو دندان داشته باشند که نگران کننده نیست و باید به پزشک اطلاع دهید .

  -ممکن است در روزهای اول تولد پستان نوزاد سفت شود و ترشح داشته باشد که پس از چند روز به حالت اول بر میگردد. از دستکاری پستان نوزاد خودداری فرمائید. در صورت قرمزی پستان به پزشک مراجعه کنید.

  16  واکسیناسیون بدو تولد در بیمارستان انجام می شود و بعد از آن به مراکز بهداشتی مراجعه نمائید . محل تزریق واکسن ب ث ژ در بازوی نوزاد پس از چند هفته به صورت زخم کوچکی نمودار می شود که نباید روی آن دستکاری شود و نیاز به مراقبت خاصی ندارد .

   

  مراقبت از چشم

  -اگر چشم قرمز یا متورم است یا ترشح چرکی دارد به پزشک مراجعه نمائید .

  -از هیچ ماده دارویی برای چشم بدون دستور پزشک استفاده نکنید .

  مراقبت از بند ناف

  – از گذاشتن بند ناف زیر پوشک نوزاد و آغشته کردن آن با هر نوع خمیر خودداری فرمائید .

  -ناف را دستکاری نکنید .

  -حمام زیانی ندارد و فقط بعد از حمام با پارچه تمیز بند ناف را خشک کنید .

  -اگر ناف قرمز یا چرکی و یا خون آلود است به پزشک مراجعه کنید .

  حمام کردن نوزاد

  -در بدو تولد پس از پایداری دمای بدن می توان نوزاد را با آب و صابون ملایم شستشو داد.

  -جهت جلوگیری از ادرار سوختگی نوزاد را شسته و خشک کنید.

  – در صورت ادرار سوختگی خفیفیا از کرم اکسید روی استفاده کنید.

  -به هیچ عنوان از پودر استفاده نکنید.

  مراقبت آغوشی

  مراقبت آغوشییک روش مراقبتی طبیعی ، آسان و عاطفی است که در طی آن نوزاد در تماس پوست با پوست بر روی سینه والدین ( مادر یا پدر ) به خصوص مادر قرار می گیرد . این روش در بهبودی و مراقبت از نوزادان نارس و کم وزن به عنوان یک روش درمانی–تکمیلی بسیار کاربرد دارد .

  مزایای مراقبت آغوشی

  -در این روش نگرانی ها به میزان قابل توجهی کاهش مییابد و لمس نوزاد و ارتباط چشمی والدین با او سریعتر باعث ایجاد رابطه محبت امیز و عاطفی می شود .

  -باعث ایجاد محیطی مناسب و سبب خواب عمیق برای نوزاد می شود .

  -افزایش اعتماد به نفس مادران در زمینه توانایی تغذیه با شیر مادر و مراقبت از نوزاد نارس

  -تنظیم ضربان قلب و تنفس و بهبود اکسیژن رسانی به نوزاد

  -تحریک پنج حس نوزاد

  -بهبود روند تغذیه با شیر مادر

  -وزن گیری سریعتر نوزاد

  -آرامش بیشتر و کاهش بی قراری نوزاد

  -کمک به تنظیم دمای بدن نوزاد

  -افزایش احتمال ترخیص زودتر از بیمارستان

  بهترین زمان برای مراقبت  آغوشی

  بعد از بهبود نسبی نوزاد و تثبیت وضعیت وی می توان این روش را اجرا نمود . بهتر است اولین مراقبت حداقل بین 20 تا 30 دقیقه طول کشیده و یک بار در روز باشد و به تدریج دفعات و زمان آن افزایشیابد.

  شرایط محیط جهت مراقبت آغوشی

  -اتاق آرام و کم نور باشد و نور های مزاحم و اضافی حذف شود .

  -سر و صدای محیط را کاهش داد .

  -دمای محیط 25 تا 27 درجه سانتی گراد باشد

  -از تغییرات شدید و ناگهانی جریان هوا خودداری شود .

  آماده کردن نوزاد برای مراقبت آغوشی

  -نوزاد نباید کاملاً لخت باشد .

  -از یک کلاه نرم برای پوشاندن سر نوزاد و جوراب برای گرم نگه داشتن پاهای او استفاده کنید .

  -با پوشیدن لباس مخصوص و یا پتو ، حوله یا پارچه نرم از کاهش دمای بدن نوزاد جلوگیری کنید .

  آمادگی مادران برای مراقبت آغوشی

  -در رابطه با انجام مراقبت آغوشی آموزش دیده باشید .

  -در صورت سرفه یا سرما خوردگی از ماسک استفاده کنید .

  -دست ها را قبل از تماس با نوزاد با آب و صابون مکرر بشوئید .

  -حمام روزانه داشته باشید .

  – آرامش خود را حفظ کنید و به تغذیه خود بیشترتوجه کنید .

  – بر روییک صندلی راحت و مناسب بنشینید .

  علائم هشدار دهنده :

  در صورت مشاهده موارد زیر مراقبت آغوشی متوقف و نوزاد به دستگاه برگردانده شود :

  -وقفه تنفسی

  -کاهش ضربان قلب و سطح اشباع خون

  -تغییر رنگ بدن

  -کاهش دمای بدن و افزایش نیاز به اکسیژن

  نحوه ی انجام مراقبت آغوشی :

  -والدین می توانند مراقبت آغوشی را در حالت نشسته یا تکیه داده به صندلییا تخت خواب در حالی که بدن را کمی به عقب متمایل کرده اند انجام دهند .

  -سر نوزاد را در میان پستان ها و سینه نوزاد را روی سینه خود قرار دهید .

  -سر نوزاد را به یک طرف بچرخانیدتا گردن مستقیم و کمی به عقب ( بالا بودن مختصر چانه نوزاد ) نگهداری شود این کار سبب باز ماندن راه هوایی نوزاد می شود و امکان تماس چشم با چشم نوزاد و مادر بیشتر می شود.

  -یک دست خود را پشت گردن و شانه نوزاد قرار دهید و دست دیگر را زیر باسن نوزاد قرار دهید .

  -زانوها و ران های نوزاد باید خم و از بدن دور شود و شکلی مانند پاهای قورباغه بگیرد .

  -آرنج های نوزاد باید خم شوند .

  – 7 قفسه سینه نوزاد باید تقریبا هم سطح با قسمت روی شکم والدین قرار گیرد.

  -اگر نوزاد عرق کرد بدن او بیش از حد گرم شده است . در این صورت پوشش نوزاد را کمتر کنید و دمای بدن نوزاد را کنترل کنید .

  -در صورتی که نوزاد منع شیردهی نداشته باشد ، با دستور پزشک معالج می توانید نوزاد را در مراقبت آغوشی شیر دهید .

  اهمیت تست شنوایی نوزادان

  کودک از بدو تولد شروع به یادگیری زبان و گفتار می کند . افت شنوایی ( حتییک طرفه) این فرایند را مختل می کند . بدون اجرای غربالگری شنوایی ، اکثرا ” تا سن یک سالگی کسی متوجه وجود کم شنوایی در کودک نمی شود . عواملی چون سابقه خانوادگی ، عفونت های دوره ی جنینی مانند سر خجه ، وزن کمتر از 1500 گرم نوزاد هنگام تولد ، مصرف دارو بدون تجویز پزشک ، زردی شدید دوران نوزادی بستری و … باعث شده از هر 1000 نوزادی که در سراسر جهان متولد می شوند ، 1 تا 6 نوزاد کم شنوایی دائمی داشته باشند .

  تشخیص کم شنوایی نوزاد هر چه به موقع و سریعتر انجام شود اقدامات توان بخشی به منظور کاهش و رفع معضلات ناشی از آن موثر تر است ، به طوریکه اگر قبل از 18 ماهگی تشخیص داده شود و تحت درمان قرار گیرد ، رشد زبان و گفتار او هم سطح یک کودک سالم خواهد بود .

  امروزه با انجام تستی به نام OAE(آزمایش کاملا بی خطر ) در طی 10 دقیقه ، شنوایی نوزاد شما مورد بررسی قرار می گیرد. در بیمارستانخانواده کلیه نوزادان برای غربالگری شنوایی تحت این آزمون ساده قرار می گیرند تا والدین گرامی ، از سلامت سیستم شنوایی نوزاد خود مطمعن شوند .

  قبل از انجام این تست نکات ذیل ضروری است :

  -حضور مادر نوزاد در مراجعه الزامی است .

  -روز قبل از مراجعه از حمام کردن نوزاد خودداری نمائید .

  – زمان مراجعه جهت انجام تست ، بهتراست نوزاد خواب باشد .

  نکته :

  در صورت عدم تمایل به انجام تست شنوایی حداکثر تا 48 ساعت بعد از تولد اقدام به لغو آن نمائید .

  ضمن تبریک به شما والدین گرامی خواهشمندیم ،

  در تاریخ       /         /

  ساعت :

  جهت انجام تست شنوایی سنجی دلبندتان به مرکز ادیومتری بیمارستان خانواده واقع در درمانگاه اطفال یا چکاپ مراجعه فرمائید .

  والدین گرامی، در صورت انجام دادن تست شنوایی در مراکز مشابه دیگر،  باز پرداخت هزینه با جواب شنوایی نوزاد خود و ارائه صورتحساب بیمارستان تا آخر همان ماه تولد می باشد .

  علت زردی نوزاد چیست ؟

  رنگ زرد نوزاد به علت تجمع رنگدانه محلول در چربی به نام بیلی روبین در پوست است که در مقادیر بالا و شرایط مختلف برای نوزادان سمی می باشد .

  زردی معمولاً از سر و صورت نوزاد شروع می شود و با افزایش بیلی روبین به سمت شکم و قفسه سینه و اندام ها گسترش مییابد .

  علل مستعد کننده زردی نوزاد :

  -دیابت مادر

  -نوزاد نارس

  -مصرف بعضی داروها توسط مادر

  -تاخیر در دفع مدفوع

  -سابقه زردی در فرزندان قبلی

  -بیماریهای زمینه ای دیگر

  -تغذیه کم ، دمای زیاد محیط، پوشش زیاد نوزاد

  زردی فیزیولوژیک

  یکی از علل شایع زردی نوزاد زردی فیزیولوژیک است که روز 2 تا 3 تولد شروع می شود و روز هفتم به اوج خود می رسد و پس از 10 تا 13 روز به حد طبیعی بر می گردد . تغذیه مکرر نوزاد باعث کاهش سطح بیلی روبین می شود .

  زردی شیر مادر :

  دو نوع زود رس و دیر رس دارد .

  درمان نوع زود رس آن تغذیه مکرر با شیر مادر و ندادن آب قند می باشد .

  نوزادانی که در روز های اول تولد حجم کمی شیر دریافت می کنند ممکن است دچار زردی شوند در این صورت علاوه بر مراجعه به پزشک جهت تعیین سطح بیلی روبین خون ، تغذیه مکرر با شیر مادر و پرهیز از دادن آب قند توصیه می شود .

  علائم خطر زردی نوزاد :

  هر نوزاد مبتلا به زردی را باید جهت تعیین سطح بیلی روبین خون به نزد پزشک برد

  -شروع زردی نوزاد در 24 ساعت اول تولد

  -طولانی شدن زردی بیش از 2 هفته

  – رنگ پریدگی نوزاد

  – استفراغ و خواب آلودگی

  -کاهش وزن شدید

  – مدفوع بی رنگ

  – ادرار پرنگ

  – عدم موفقیت در درمان با فوتوتراپی

  درمان های اصلی :

  -فوتوتراپی

  -تعویض خون در موارد خیلی شدید

  -فوتوتراپی :

  معمولا نوزاد به طور برهنه در حالیکه چشم ها و ناحیه تناسلی پوشیده است زیر نور فلورسنت با فاصله 20 تا 30 سانتی متری قرار می گیرد . نور باعث تخریب رنگدانه بیلی روبین اضافی خون می شود و بیلی روبین های تخریب شده از طریق کبد –ادرار–مدفوعنوزاد دفع می شوند .

  در زمان شیردهی و تعویض پوشک فوتوتراپی قطع می شود .

  عوارض ناشی از فتو تراپی عبارتند از :

  – اسهال و کم آبی

  -بثورات پوستی گذرا روی بدن نوزاد

  توجه

  توجه : از دادن قطره شیر خشک  ، کپسول کلو فیبرات و سایر درمان های خانگی برای زردی نوزاد پرهیز شود .

  توجه

  اگر زردی شدید نوزاد درمان نشود و بیلی روبین روی سلولهای مغزی رسوب می کند و باعث بیماری های مغزی مانند فلج مغزی و کری در نوزاد می شود

  نوزادان در خطر هیپوگلیسمی اکثرا در 2 دسته بزرگ قرار می گیرند :

  نوزادان با کاهش ذخیره گلیکوژن مانند نوزاد نارس –نوزادباوزنکمموقعتولد–

  نوزادان با افزایش مصرف گلوگز مانند نوزادان مبتلا به مشکلات تنفسییا عفونت خون یا هر گونه بیماری شدید دیگر

  علائم از چند ساعت تا چند روز پس از تولد ممکن است بروز کند

  -لرزش

  -کبودی اندام

  -تشنج

  -گریه ضعیف

  -سستییا بی حالی

  – بد شیر خوردن

  -حرکات چرخشی چشم

  – دوره های تعریق

  – رنگ پریدگی ناگهانی–قطعتنفس

  – کاهش دمای بدن

  – افزایشیا کاهش ضربان قلب

  – نارسایی و ایست قلبی

  – مراقبت‌ها

  نوزادانی که در خطر کاهش قند خون ( هیپوگلیسمی ) هستند باید قند خون به طور مکرر در روز اول پایش شود .

  در نوزادانی که در خطر افت قند خون هستند ، در 1 تا 3 ساعت اول تولد با شیر مادر باید به خوبی تغذیه شوند و این تغذیه هر 2 تا 3 ساعت یا زودتر باید تکرار شود .

  در صورتی که تغذیه خوراکی به خوبی توسط نوزاد تحمل نشود ، انفوزیون داخل وریدی گلوگز ( سرم قندی ) برای نوزاد شروع  می شود .

  سطح قند خون بعد از شروع درمان هم باید پایش شود . در صورت نرمال بودن قند خون درمان نوزاد را به تدریج کاهش می دهند . اگر سطح گلوگز خون برای24 تا 48 ساعت طبیعی بود و نوزاد بدون علامت باشد درمان را قطع می کنند .

  تغذیه با شیر مادر روش بی نظیر تامین غذایی ایده ال برای رشد و نمو سالم شیر خواران در 6 ماه اول عمر می باشد .

  تا کی پنه گذاری نوزادی

  تعریف و سیر بیماری :

  تا کی پنه گذاری نوزادی به معنی دیسترس تنفسی ناشی از تاخیر در باز جذب مایع باقیمانده از زمان جنینی در ریه می باشد. بهبودی معمولا ظرف دو الی سه روز صورت می گیرد و گاهی نیز طولانی تر است . ممکن است نوزاد به دستگاه تنفسی نیاز داشته باشد .

  این اختلال با شروع زود هنگام تندی نفس همراه است که گاهی با تو کشیدگی قفسه سینه و یا ناله در هنگام بازدم و گاهی سیاه شدن نوزاد مشخص می شود .

  نوزادان در معرض خطر

  – نوزادان بالغی که به روش سزارین متولد می شوند

  -نوزادان نارس

  – نوزادانی که از مادر دیابتی متولد می شوند .

  – نوزادانی که از مادر مبتلا به آسم متولد می شوند .

  تغذیه نوزاد

  نوزاد ممکن است در چند روز اول نتواند شیر بخورد.  در طول این مدت سرم قندی و داروهای تغذیه‌ای تزریق می‌شود. در این مدت شیر خود را دوشیده و ذخیره نمایید .

  -تشخیص

  -علائم بالینی شامل تنفس تند –نالهکردن–فرورفتنقفسهسینه

  – معاینه فیزیکی توسط پزشک

  -عکس قفسه سینه

  -درمان

  درمان حمایتی شامل اکسیژن درمانی و در صورت نیاز استفاده از وسایل کمک تنفسی می باشد .

  مراقبت هاب بعد از ترخیص

  -نوزاد را در معرض افراد سیگاری قرار ندهید .

  -قبل از تماس با نوزاد دست های خود را بشویید.

  -در صورت سرماخوردگی حتماً از ماسک استفاده کنید

  – سه روز بعد از ترخیص جهت کنترل مجدد، به پزشک متخصص نوزادتان مراجعه نمایید.

  توجه:

  معاینه و شنوایی سنجی طبق دستور پزشک جهت نوزاد انجام شود.

  مراقبت های بعد از زایمان سزارین

  از روز سوم بعد از عمل می توانید حمام کنید و بعد از حمام نیاز به پانسمان مجدد ندارید. بخیه‌ها را با پارچه کتان تمیز خشک کنید.

  در روز هفتم تا دهم بعد از عمل جهت کشیدن بخیه ها و ویزیت مجدد به پزشک مراجعه کنید.

  زمان سرفه کردن، محل بخیه ها را با دست های خود حمایت کنید.

  داروها و مسکن جهت کنترل درد را طبق دستور پزشک مصرف نمایید.

  در مورد بخیه های قابل جذب، حمام کردن یک روز پس از جراحی بلامانع است.

  مراقبت های بعد از زایمان طبیعی

  محل بخیه های زایمان را تا سه روز با بتادین رفیق شده و سپس با آب ولرم شستشو دهید و با پارچه کتان تمیز بخیه را خشک نمایید. می توانید از سشوار با فاصله 20 سانتی متر استفاده کنید.

  هر وقت بعد از زایمان احساس کردید که قوت کافی دارید می توانید حمام آب گرم کنید.

  6 ساعت اول پس از زایمان، مهم ترین و خطرناک ترین زمان برای مادر است.

  مراقبت های عمومی بعد از زایمان

  (سزارین- طبیعی)

  – در صورت دفع گاز می توانید از رژیم معمولی استفاده کنید.

  -جهت جلوگیرییبوست میوه ، سالاد و مایعات مصرف کنید و سعی کنید متناوباً راه بروید.

  -کار سنگین انجام ندهید.

  -از استعمال دخانیات و داروهای غیر مجاز خودداری کنید.

  -تا 40 روز بعد از زایمان از نزدیکی خودداری نمایید.

  – داروها و مسکن طبق دستور پزشک مصرف کنید.

  – بعـد از زایمان از شکم  بند راحت می‌توانید استفاده کنید .

  علائم هشدار دهنده

  در صورت علائم زیر به پزشک یا ماما یا بیمارستان مراجعه نمایید:

  -تب و لرز

  -خونریزی بیش از میزان قاعدگی و یا خونریزی بیشتر از لکه بینی بعد از 10 روز

  – خروج لخته‌های خون بزرگتر از اندازه یک سیب

  – درد، قرمزی، تورم و خروج چرک از محل بخیه‌ها و یا بازشدن بخیه‌ها

  – خـروج تـرشحـات چـرکـی و بـدبـو از مهبـل

  – درد زیـر دل و یـا سـاق پـا

  – بی اختیاری ادرار و مدفوع یا سوزش و تکرر

  -ادرار

  -سـرگیجه و رنـگ پـریـدگی

  – احسـاس پـرییـا سفـتـی شـکـم

  منـابـع : درسنامه جامه پرستاری

  درسنامه پرستاری بیماری های داخلی و جراحی لاکمن

  کتاب آموزش به بیمار کانابیو